Wchłanianie kannabinoidów – Inhalacja
Inhalacja jest najpopularniejszym sposobem zażywania kannabinoidów, zwłaszcza w formie palenia suszu. Jest to metoda administracji, dzięki której kannabinoidy dostają się bezpośrednio do krwiobiegu. Jeżeli inhalacja przeprowadzana jest „na gorąco” (palenie, waporyzacja termiczna), wówczas do organizmu trafiają praktycznie wyłącznie formy fenolowe (neutralne) – CBD, THC, CBG itd., gdyż wszystkie formy kwasowe kannabinoidów (CBDA, THCA, CBGA itd.) ulegają w wysokiej temperaturze natychmiastowej dekarboksylacji.
Badania nad inhalacja suszu konopnego
Dostępne badania nad wchłanianiem dotyczą głównie palenia papierosów zawierających susz konopi i wykazują, że względna biodostępność THC, CBD i CBN (mierzona jako stężenie w osoczu krwi w porównaniu z dożylną aplikacją, uznawaną za 100%) mieści się w bardzo szerokich zakresach i może wynosić odpowiednio: 10-35%, 15-45% oraz 10-65% [Źródło 1]. Uzyskane wartości nie wynikają w tym przypadku ze słabego wchłaniania w płucach, tylko z takich czynników jak: degradacja termiczna kannabinoidów (do 30%), pozostałości suszu w niedopałku, straty w bocznych strumieniach dymu. Podczas palenia większość kannabinoidów po prostu nie trafia do płuc. Około 50% THC zawartego w suszu jest wdychane do płuc, przy czym nawet do 50% wdychanej ilości jest wydychane z powrotem, a dodatkowo część pozostałej w płucach ilości ulega natychmiast lokalnemu metabolizmowi [Źródło 2]. Inne czynniki mające wpływ na stopień wchłaniania to głębokość inhalacji, czas wdychania i wstrzymywanie oddechu.
Możemy więc zakładać, że zwiększenie biodostępności można uzyskać optymalizując proces samej inhalacji. Wykazano, że nawet zastosowanie fajki (generującej mniejsze straty w dymie, niż papieros), zwiększyło ilość THC wprowadzanego do płuc [Źródło 1]. Bardzo dobre wyniki uzyskać można z wykorzystaniem waporyzatora [Źródło 3-5] przy czym kluczowym czynnikiem jest tutaj temperatura waporyzacji, a także ilość surowca w komorze [Źródło 6]. Generalnie, im wyższa temperatura, tym więcej kannabinoidów ulega waporyzacji (niektóre wysokowrzące, np. CBG zaczynają ulegać waporyzacji dopiero powyżej 200°C), ale tym więcej ulega też degradacji (przy czym poziom degradantów rośnie wolniej z temperaturą, niż poziom waporyzacji kannabinoidów, z czego wynika, że im wyższa temperatura, tym lepiej). Z kolei wydajność waporyzacji w przeliczeniu na gram surowca jest tym wyższa, im mniej surowca znajduje się w komorze napełniania.
Dobrą alternatywą mogłaby być również inhalacja „na zimno” za pomocą nebulizatora, gdyby nie fakt, że substancje aktywne w tym przypadku powinny być najczęściej rozpuszczalne w wodzie, co w przypadku kannabinoidów powoduje konieczność zastosowania odpowiedniej modyfikacji farmaceutycznej [Źródło 7]. Zarówno waporyzacja, jak i nebulizacja pozwalają uniknąć wdychania toksycznych produktów pirolizy materiału roślinnego.
Mało doniesień w literaturze dotyczy inhalacji ekstraktów z konopi. W zasadzie jedyne dostępne badania, to te dotyczące nebulizacji przeprowadzane przez GW Pharmaceuticals przy okazji wprowadzania Sativexu, który jest preparatem na bazie ekstraktu, ale zawierającym w swoim składzie również etanol, glikol propylenowy oraz olejek miętowy [Źródło 8]. Wyniki badań wykazały wysoką
wchłanialność kannabinoidów w tej formulacji przy użyciu tej techniki, jednak obserwowane silne efekty uboczne takie jak kaszel i drapanie w gardle powodowały, że badani preferowali pozostałe testowane formy podania – krople podjęzykowe oraz doustny spray.
Niewątpliwą zaletą inhalacji, jest bardzo szybkie, rzędu kilku minut (a nawet sekund), pojawienie się kannabinoidów w krwiobiegu i szybka dystrybucja w organizmie. W przypadku THC, maksymalne stężenie we krwi przypada jeszcze w czasie inhalacji (!), natomiast już kilka minut po jej zakończeniu poziom niezmetabolizowanego THC gwałtownie spada i po około pół godzinie jest już niższy, niż stężenie pojawiających się równie szybko metabolitów [Źródło 9]. W porównaniu do podawania doustnego, przy inhalacji czas trwania efektu psychoaktywnego (i ogólnie – oddziaływania na organizm, czyli tzw. efektu farmakodynamicznego) jest krótszy. Mocno upraszczając, przyjmowanie metodą wziewną powoduje szybki efekt, ale przez krótszy czas, a metodą doustną – wolniejszy efekt, ale przez dłuższy czas [Źródło 10]. Wynika to z tego, że przy podawaniu doustnym wchłanianie jest dużo wolniejsze i THC jest w sposób ciągły małymi dawkami dystrybuowane w organizmie (m.in. do tkanki tłuszczowej, skąd jest następnie uwalniane z powrotem do krwiobiegu jeszcze długo po zażyciu) [Źródło 11]. Inhalacja zaś działa bardziej na zasadzie – szybko weszło, szybko wyszło.
Dr inż. Beata Plutowska
Bibliografia:
[1] Grotenhermen F. Pharmacokinetics and pharmacodynamics of cannabinoids. Clinical Pharmacokinetics 42 (2003) 327-360.
[2] Borgelt L.M., Franson K.L., Nussbaum A.M., Wang G.S. The pharmacologic and clinical effects of medical Cannabis. Pharmacotherapy 33(2013) 195-209.
[3] Abrams D.I., Vizoso H.P., Shade S.B., Jay C., Kelly M.E., Benowitz M.L. Vaporization as a smokeless Cannabis delivery system: A pilot study. Clinical Pharmacology & Therapeutics (2007) 1-7.
[4] Gieringer D., St Laurent J., Goodrich S. Cannabis vaporizer combines efficient delivery of THC with effective suppression of pyrolytic compounds. Journal of Cannabis Therapeutics. 4 (2004) 7-27.
[5] Hazekamp A., Ruhaak R., Zuurman L., van Gerven J., Verpoorte R. Evaluation of a vaporizing device (Volcano) for the pulmonary administration of tetrahydrocannabinol. Journal of Pharmaceutical Sciences 95 (2006) 1308-1317.
[6] Pomahacova B., Van der Kooy F., Verpoorte R. Cannabis smoke condensate III: the cannabinoid content of vaporised Cannabis sativa. Inhalation Toxicol0gy 21 (2009) 1108-1112.
[7] Naf M. Pharmacokinetics and analgesic potency of Δ-9- tetrahydrocannabinol (THC). Inauguraldissertation zur Erlangung der Würde einer Doktorin der
Philosophie vorgelegt der Philosophisch-Naturwissenschaftlichen Fakultät der Universität Basel (2004) Luzern.
[8] Guy G.W., Flint M.E. A single centre, placebo-controlled, four period, crossover, tolerability study assesing, pharmacodynamic effects, pharmacokinetic characteristics and cognitive profiles of a single dose of three formulations of Cannabis Based Medicine Extracts (CBMEs) (GWPD9901), plus a two period tolerability study comparing pharmacodynamic effects and pharmacokinetic characteristics of a single dose of Cannabis Based Medicine Extract given via two administration routes (GWPD9901 EXT). The Haworth Press, Inc. 2003
[9] Huestis M.A., Henningfield J.E., Cone E.J. Blood cannabinoids. I. Absorption of THC and formation of 11-OH- THC and THCCOOH during and after smoking Marijuana 16 (1992) 276-282.
[10] Information for health care professionals: Cannabis (marihuana, marijuana) and the cannabinoids (February 2013) Health Canada
[11] Public Information Report on Sativex Oromucosal Spray UK/H/961/01/DC
